حتما شما نیز در ویدیوهای آموزشی، ماساژدرمانگرانی را دیدهاید که آرنج خود را به پشت بدن ماساژگیرنده میچسبانند تا گره و تنش را از بین ببرند. تقریبا میتوان گفت که ماساژ نقطه ماشه ای همین است. فواید بینظیر درمان نقطه ماشه ای باعث شده است که بسیاری از افرادی که از دردهای مزمن رنج میبرند اما علاقهای به داروهای شیمیایی یا دیگر درمانهای مخاطرهآمیز ندارند، درمان تریگر پوینت را انتخاب کنند. اگر شما نیز به درمان نقطه ماشه ای علاقمند شدهاید، پیشنهاد میکنم مطلب زیر را مطالعه کنید.
ما در این مطلب از وبلاگ آیرست به طور مفصل در مورد این ماساژ و هر آنچه باید در مورد آن بدانید، توضیح دادهایم. شما عزیزان میتوانید در کنار یادگیری و اجرای تکنیکهای ماساژ نقطه ماشهای، انواع ماساژور دستی را جایگزین آن کنید.
تریگر پوینت یا نقاط ماشهای چیست؟
تریگر پوینت یا نقاط ماشهای گرههای حساس و دردناک در بافت نرم بدن از جمله عضلات و ماهیچهها هستند که میتوانند در اثر استفاده بیش از حد، عدماستفاده یا ضربه بهوجود آیند. نقاط ماشهای بسیار حساس هستند و هنگامی که به آنها فشار وارد میشود، در قسمت دیگری از بدن درد ایجاد میکنند. این نقاط در سراسر بدن یافت میشوند، اما بیشتر در ناحیه گردن و پشت آنها را میبینیم.
تریگر پوینتها در ابتدا به شکل نقاط کوچکی به وجود میآیند و شما فقط زمانی میتوانید موقعیت آنها را شناسایی کنید که ماساژدرمانگر آنها را تحت فشار قرار دهد. با این حال، با گذشت زمان، این نقاط میتوانند رشد کنند و در نهایت تشدید یابند. حتی ممکن است بهطور خودکار بدون هیچ فشاری روی آنها شروع به ایجاد درد کنند. برای آشنایی بیشتر با مفهوم تریگر پوینت یا همان نقاط ماشهای نگاهی به ویدیو زیر بیندازید.
هنگامی که یک تریگر پوینت یا همان نقطه ماشهای تحریک میشود، ممکن است که درد شدیدی را احساس کنید. گاها نیز به دنبال درد، احساس ضربان در آن نقطه را خواهید داشت که ممکن است در عرض چند ساعت از بین برود یا برای هفتهها یا حتی ماهها باقی بماند.
دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که تریگر پوینت ها نتیجه اسپاسم است. در واقع اسپاسم باعث سفتی عضلات میشود. سفتی عضلات نیز جریان خون را محدود میکند. از طرف دیگر جریان خون محدود باعث تجمع مواد زائد میشود. مواد زائد تجمعیافته سمی بوده و باعث اسپاسم بیشتر میشوند. این پروسه که حلقه بازخورد مثبت اصلی نام دارد، همیشه ادامه مییابد و باعث میشود نقاط ماشهای به رشد خود ادامه دهند. خوشبختانه ماساژ نقطه ماشه ای به رفع این گرهها و کاهش درد ناشی از آنها کمک میکند. در بخش بعدی در مورد درمان نقطه ماشهای صحبت کردهایم.
نقاط ماشه ای باعث چه میشوند؟
اغلب نقاط ماشهای معمولا درد را به نواحی دوردست بدن ارسال یا ارجاع میدهند. این درد ارجاعی گاهی اوقات میتواند شبیه درد عصبی یا سردرد و گاها نیز به روشهای مرموز ظاهر شود. مثلا گاهی اوقات، سردردهایی که روی پیشانی شما حرکت میکنند یا سردردهایی که باعث درد در دندان شما میشوند یا برخی از میگرنها ناشی از نقاط ماشهای هستند.
تریگر پوینت ها در بالاتنه نیز ممکن است به شکل تیر کشیدن درد از شانه به دست یا از شانه به سمت گردن و گوش یا به شکل درد عمیق یا کوبنده بین تیغههای شانه ظاهر شوند. نقاط ماشهای پایین بدن نیز ممکن است به شکل تیر کشیدن درد از پایین کمر تا باسن، درد سیاتیک، درد کف پا یا درد در خط کمربندتان یا درد در قسمت پایین ستون فقرات خود را نشان دهند.
انواع مختلف نقاط ماشه ای
به طور کلی دو نوع نقطه ماشهای وجود دارد: فعال و غیرفعال. نقاط ماشه ای فعال هنگام لمس دردناک هستند و میتوانند باعث درد در سایر نواحی بدن شوند. نقاط ماشهای غیرفعال به هنگام لمس با درد همراه نیستند، اما ممکن است باعث درد در نواحی دیگر بدن شوند.
نقاط ماشهای میتوانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند اما بیشتر در گردن، شانهها، پشت و باسن دیده میشوند. تقریبا هرکسی ممکن است درد در نقاط ماشهای را تجربه کند، اما با این حال در برخی از افراد امکان ابتلا به آنها بالاتر است. در بخش بعدی در مورد فاکتورهایی که باعث به وجود آمدن نقاط ماشهای میشوند، صحبت کردهایم.
چه چیزی باعث به وجود آمدن نقاط ماشهای میشود؟
از نظر تئوری، تریگر پوینتها نوارهای کشیدهای از بافت عضلانی و فاسیا هستند که در اثر برخی از مشکلات سفت میشوند. با سفت شدن عضلات، جریان خون به بافت عضلانی محدود میشود و اکسیژن و مواد مغذی دیگر نمیتوانند به عضله برسند. به این ترتیب با جریان خون کمتر، درد شروع میشود و به سختی میتوان آن را شکست.
درد از هر یکی نقاط ماشهای میتواند بسته به هر فرد متفاوت باشد. برای برخی افراد، ممکن است احساس درد مبهم داشته باشد، در حالی که برای برخی دیگر، ممکن است بیشتر درد تیز ناگهانی حس شود. درد همچنین ممکن است از نقطه ماشه به سایر نقاط بدن ارجاع گردد. به عنوان مثال، یک نقطه ماشه در شانه ممکن است باعث درد در پایین بازو شود.
علاوه بر این، عواملی وجود دارد که میتواند خطر ایجاد تریگر پوینت ها را افزایش دهد که از آن جمله میتوان به:
- عضلات سفت
- وضعیت بدنی ضعیف
- عدم تحرک یا فعالیت بیش از حد
- آسیب عضلانی
- سبک زندگی پر استرس
ماساژ نقطه ماشه ای چیست؟
درمان نقطه ماشه ای اصطلاح کلی برای انواع روشهای درمانی است که برای کاهش فشار بر روی ناحیه آسیبدیده طراحی شده است. این ماساژ خارجی به عضله اجازه میدهد تا شل شود. درمانها بسته به علائم یا وضعیت شما و آنچه که فیزیوتراپیست شما توصیه میکند متفاوت است. از بین انواع بسیاری از درمانهای نقطه ماشهای، رایجترین آنها ماساژ درمانی و طب سوزنی هستند. ماساژ تریگر پوینت شامل تکنیکهای دستی از جمله فشار و کشش عضلات است که به کاهش تنش کمک کرده و درد عضلات حاوی نقاط ماشه ای را تسکین میدهد.
ماساژ نقطه ماشه ای تکنیکی است که برای مکان یابی، شناسایی و از بین بردن نقاط ماشه ای که باعث درد میشوند استفاده میشود. به طور خلاصه، این عمل تکنیکی برای از بین بردن گرهها است و یکی از تکنیکهای اساسی است که توسط ماساژدرمانگران برای کمک به از بین بردن درد استفاده میشود. ماساژ نقطه ماشه ای بر روی نواحی خاصی از بدن که باعث ایجاد درد میشوند تمرکز میکند.
زمانی که ماساژدرمانگر نقاط ماشهای را شناسایی میکند، میتواند از آرنج، نوک انگشتان یا ابزارهای خاص ماساژ برای اعمال فشار به تریگر پوینت ها به روشی خاص استفاده کند. اعمال فشار بر این مناطق به روشی استراتژیک اساس اکثر پروتکلهای درمان نقطه ماشه ای است.
ماساژ نقطه ماشه ای چگونه عمل میکند؟
ماهیچههای ما از سلولهای ماهیچهای منفرد به نام میوسیت تشکیل شدهاند. میوسیتها توسط پروتئینی به نام کلاژن در کنار هم نگه داشته میشوند. از طرف دیگر کلاژن یک پوشش به نام اندومیزیوم در اطراف سلول ماهیچهای تشکیل میدهد. اندومیزیوم همچنین هر سلول عضلانی را به همسایه خود متصل میکند.
وقتی یک عضله سفت میشود، معمولا به این دلیل است که طول یک یا چند سلول عضلانی منفرد کوتاه شده است. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، اما رایجترین آن فعالیت بیشازحد است. هنگامی که یک سلول عضلانی کوتاه میشود، اندومیزیوم را به سمت سلولهای عضلانی مجاور میکشد. این میتواند باعث سفت شدن و گره خوردن کل ماهیچه شود.
اما سوال اینجاست که ماساژ نقطه ماشه ای چگونه میتواند مشکل را حل کند؟ ماساژ با اعمال فشار به گرههای عضله، میتواند تنش را در سلولهای عضلانی از بین ببرد. اینکار به عضله اجازه میدهد تا به طول طبیعی خود بازگردد. با بازگشت سلولهای عضلانی به طول طبیعی، فشار روی اندومیزیوم آزاد میشود و سلولهای عضلانی مجاور دیگر کشیده نمیشوند. این میتواند درد و تنش در عضله را تسکین دهد.
پس هدف از ماساژ نقطه ماشه ای، آزاد کردن یا نرم کردن گرههای عضلانی برای کاهش یا از بین بردن درد است. در واقع ماساژ نقطه ماشهای ماهیچههای شما را شل میکند و با برهم زدن حلقه تبدیل اسپاسم به نقاط ماشهای، درد را کاهش میدهد. ماساژ را میتوان در هر یک از مراحل تبدیل اسپاسم به نقاط ماشهای انجام داد.
این آزادسازی با اعمال سطوح مختلف فشار به گرههای عضلانی و سپس کشش مناطق آسیبدیده از طریق دامنه کامل حرکت اتفاق میافتد. اگرچه نقشه تریگر پوینت ها عضلانی و درد مرتبط با آنها پیچیده است، اما فرآیند شل کردن نقاط ماشه ای ساده میباشد. اگر با عضلات سفت سروکار دارید، ماساژ نقطه ماشه ای گزینه خوبی برای شما است.
مزایای درمان نقطه ماشه ای
درمان نقطه ماشه ای دارای مزایای مختلفی است که آن را به جایگزین عالی برای روشهای معمول مدیریت درد تبدیل میکند. در ادامه به برخی از مهمترین مزایای درمان نقطه ماشهای اشاره کردهایم:
گردش خون بهتر
بهبود گردش خون یکی از مزایای درمان نقطه ماشه ای است. وقتی ماهیچهها کشیده میشوند، ممکن است گردش خون را مختل کنند. این موضوع ممکن است منجر به مشکلات مختلفی از جمله خستگی، سردرد و سرگیجه شود. درمان نقطه ماشه ای میتواند به رهاسازی عضلات منقبض کمک کرده و باعث افزایش گردش خون شود. همینطور ممکن است به افزایش سطح انرژی و سلامت عمومی فرد نیز کمک کند.
کاهش استرس و تنش
تنش عضلانی نیز ممکن است منجر به استرس و اضظراب شود. درمان نقطه ماشه ای با آزاد کردن گرهها در عضلات میتوان به کاهش تنش و استرس کمک کند. به طور کلی ماساژ نقطه ماشه ای میتواند حس آرامشبخشی را برای شما به ارمغان آورد.
افزایش تحرک و انعطاف پذیری
اگر عضلات شما سفت هستند، ممکن است حرکت آزادانه برای شما دشوار باشد. سفتی عضلات موضوع ممکن است دامنه حرکتی شما را کاهش دهد و انجام کارهای روزانه را با چالش روبرو نماید. این درحالی است که درمان تریگر پوینت میتواند به آرامش عضلات منقبض و افزایش تحرک کمک کند.
سطوح انرژی بالاتر
زمانی که عضلات شما منقبض هستند، ممکن است نشاط شما را از بین ببرند. این به این دلیل است که بدن باید با کار بیشتر، سفتی را جبران کند. خوشبختانه درمان نقطه ماشه ای میتواند به آزادسازی عضلات منقبض شده و افزایش سطح انرژی کمک کند.
خواب بهتر
علاوهبر موارد بالا، عضلات سفت ممکن است کیفیت خواب را تحت تاثیر قرار دهند. این موضوع به این دلیل است که سفتی عضلات میتواند باعث درد و ناراحتی شود و شما را از خوابی شیرین محروم کند. درمان نقطه ماشهای با رهاسازی عضلات منقبض شده به بهبود خواب کمک میکند.
تسکین سردرد
سر و گردن یکی از رایجترین نقاط بدن برای عضلات منقبض هستند. انقباض در سر و گردن ممکن است باعث فشار و استرس شدید و سردرد شود. خوشبختانه درمان نقطه ماشهای میتواند به شل شدن عضلات منقبض سروگردن کمک کند و از این رو سردرد را تسکین دهد.
جلسات ماساژ نقطه ماشهای به چه شکلی پیش میروند؟
همانطور که گفتیم درمان تریگر پوینت معتقد است که نقاط خاصی در عضلات شما وجود دارند که میتوانند سفت و تحریک شوند و باعث درد در سایر قسمتهای بدن گردند. خوشبختانه با اعمال فشار به این نقاط میتوان درد و تنش را تسکین داد. معمولا در جلسات ماساژ، درمانگر نقاط محرک مشکلساز را شناسایی و تعیین کرده و بر مالش و فشار دادن گرههای عضلانی تمرکز میکند. اکثر ماساژدرمانگران به مدت 8 تا 10 ثانیه به این نقاط فشار وارد میکنند و سپس به مدت چند ثانیه به ناحیه مورد نظر استراحت میدهند و سپس این روند را تکرار می کنند تا سطح درد کاهش یابد.
با این متد ساده جریان خون کافی به ناحیه موردنظر بازگردانده میشود. البته ماساژدرمانگر علاوه بر انگشتان دست میتواند از توپ تنیس نیز برای اعمال فشار به این نقاط ماشهای استفاده کند.
درمان دستی نقطه ماشهای روشی عالی برای تسکین درد و تنش در بدن است. این روش به شدت ایمن و موثر بوده و میتواند توسط خودتان یا با کمک شخص دیگری انجام شود. برای پیدا کردن نقاط ماشه، میتوانید خودتان آنها را بیابید یا از شخص دیگری بخواهید این کار را برای شما انجام دهد. هنگامی که آنها را پیدا کردید، باید به مدت 20 تا 30 ثانیه به هر نقطه ماشهای فشار وارد کنید و سپس آن نقطه رها کنید. شما میتوانید این عمل را چندین بار تکرار کنید تا زمانی که کامل درد از بین رود. اگر به دنبال راهی برای کاهش استرس و بهبود سلامت کلی خود هستید، حتما ماساژ نقطه ماشه ای را امتحان کنید.
البته شما میتوانید از ماساژور تفنگی نیز برای رفع نقاط ماشهای استفاده کنید. ماساژورهای تفنگی موثرتر از ضربات دست هستند و شما را برای اجرای تکنیک فشار روی گرهها خسته نمیکنند. ماساژور تفنگی (Massage gun) یکی از گزینههای شما برای ماساژ درمانی در منزل است که میتواند تکنیکهای ضربهای و ارتعاشی ماساژ را با اعمال فشار مکرر به عضلات در حرکاتی سریع شبیهسازی نماید. ماساژورهای تفنگی دارای سریهای مختلفی هستند که فواید ماساژ را بدون هزینه یا دردسر مراجعه به مراکز ماساژ درمانی ارائه میدهند.
نمونهای از انواع ماساژور تفنگی را در عکس بالا مشاهده میکنید. ماساژور تفنگی مدل SL-C503-9 آیرست با تکنولوژیهای منحصربفردی که در آن بکار برده شده است، میتواند برای کاربردهای مختلف، از جمله ماساژ در منزل، محل کار، باشگاه یا مسافرت استفاده شود. این ماساژور دارای ۴ سری قابل تعویض با ویژگیهای خاص میباشد و از سرعت بالا و موتور قدرتمند با گشتاور مناسب برخوردار است.
توجه کنید که ممکن است در طول ماساژ احساس ناراحتی کنید. حتی پس از ماساژ، ممکن است برای یک یا دو روز احساس خستگی کنید و کمی درد داشته باشید. البته برخی از افراد پس از ماساژ نقطه ماشه ای، افزایش انرژی را تجربه میکنند.
درمان تریگر پوینت به چه کسانی پیشنهاد میشود؟
درمان نقطه ماشه ای با اعمال فشار برای آزاد کردن گرههای محکم با استفاده از فشار انگشتان، درد را تسکین میدهد. معمولا پزشکان زمانی که درمانهایی مثل استراحت، فیزیوتراپی یا داروهای مسکن برای بیمار جواب ندهند، این روش را پیشنهاد میکنند. درمان نقطه ماشه ای برای درد عضلانی و بیماریهایی مانند فیبرومیالژیا و سندرم درد میوفاشیال میتواند بسیار مفید باشد.
علاوهبر درد عضلانی، درمان نقطه ماشه ای میتواند به سردرد، میگرن و درد شانه و زانو نیز کمک کند. این درمان همچنین برای علائم و عوارض جانبی سندرم تونل کارپال، آرتروز، فتق دیسک، سیاتیک، اختلالات مفصل گیجگاهی فکی، پلانتار فاشئیت، بیماری پارکینسون و برخی از سرطانها مفید است.
علاوهبر این درمان نقطه ماشهای به ورزشکاران نیز توصیه میشود. از آنجایی که سبک زندگی فعال ورزشکاران، آنها را مستعد کشیدگی و آسیب عضلانی میکند، به همین دلیل وزشکاران باید همیشه از بدن خود مراقبت کنند. نقاط ماشهای میتوانند تحرک ورزشکار را محدود کنند و باعث ضعف و خستگی عضلانی شوند.
خوشبختانه درمان تریگر پوینت به کاهش تنش و بهبود گردش خون در نقاط ماشهای ورزشکاران کمک میکند. این درمان میتواند به عملکرد بهتر در هنگام بازی ورزشکاران کمک نماید. درمان نقطه ماشهای میتواند عدم تعادل عضلانی را التیام بخشد و بهبودی از صدمات را نیز تسریع کند. در نهایت، درمان نقطه ماشهای میتواند وضعیت بدن را اصلاح کند، انعطافپذیری را بهبود بخشد و تحرک را افزایش دهد.
چه کسانی نباید از درمان نقطه ماشه ای استفاده کنند؟
درمان نقطه ماشه ای مزایای زیادی به همراه دارد، اما برای همه مناسب نیست. پزشکان درمان نقطه ماشهای را به زنان باردار توصیه نمیکنند. همچنین اگر از داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنید یا اخیرا تحت عمل جراحی قرار گرفتهاید، ممکن است نیاز به تأیید پزشکی داشته باشید.
ما در بالا به طور مفصل در مورد ماساژ نقطه ماشه ای چیست صحبت کردیم. ماساژ تریگر پوینت این پتانسیل را دارد که فواید بینظیر بسیاری را برای سلامت کلی شما به ارمغان آورد. با اینکه برخی از مطالعات تحقیقاتی، نتایج امیدوارکنندهای را نشان میدهند، اما تحقیقات بیشتری برای تعیین مزایای درمان نقطه ماشه ای مورد نیاز است. به یاد داشته باشید که ماساژ فقط درمانی مکمل است و باید در کنار درمان پزشکی استفاده شود.
سلام و تشکر
از تصاویر شماتیک استفاده بفرمایید