نوزاد در مسیر رشد خود با مشکلات مختلفی روبرو میشود. یکی از این مشکلات مسدود شدن مجرای اشکی است. این موضوع مخصوصا برای والدینی که در اولین فرزندشان به این مشکل برخورد میکنند، ممکن است بسیار جدی بهنظر برسد؛ اما ما به شما میگویم که خونسردی خود را حفظ کنید و آسودهخاطر باشید. انسداد مجرای اشکی در میان نوزادان نسبتا رایج است و این مشکل فقط یک مرحله طبیعی از مسیر رشد نوزاد کوچک شماست. راهحلهای مختلفی برای برطرف کردن این راه مسدود شده وجود دارد. یکی از سادهترین و کمهزینهترین راهها، ماساژ چشم نوزاد است.
در این مطلب ما همه چیز در مورد انسداد مجرای اشکی نوزاد را توضیح دادهایم و نحوه ماساژ چشم نوزاد برای باز شدن مجرای اشکی را بیان کردهایم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
انسداد مجرای اشکی چیست؟
از هر 5 نوزاد متولد شده 1 نوزاد با مشکل انسداد مجرای اشکی مواجه میشود. به این معنی که مجرای اشکی او در بدو تولد بهطور کامل رشد نکرده است و همین میتواند کمی مشکلساز باشد. بیایید کمی بیشتر راجع به اشک و مجرای آن بدانیم.
سطح چشم توسط مایع آبکی یا همان اشک مرطوب نگه داشته میشود. وجود این مایع برای جلوگیری از هر گونه آسیب به سطح حساس چشم بسیار مهم است. در حقیقت، اشک به حذف هرگونه گردوغبار یا آلودگی از سطح چشم کمک میکند. معمولا اشکها هم در غددی به نام غدد اشکی ساخته میشوند که درست بالای گوشه بیرونی چشم، زیر ابرو قرار دارد. این غدد بهطور مداوم مقدار کمی اشک تولید میکند و به چشم انتقال میدهد.
وقتی پلک میزنیم، پلک اشک را در تمام سطح چشم پخش میکند. هر گونه اشک اضافی با عبور از کانالهای کوچک مجرای اشکی (مجرای بینی اشکی) از چشم خارج میشود و به داخل بینی میرود. همچنین غدد ریز (غدد میبومین) در پلکها وجود دارد که مقدار کمی مایع روغنی ساخته و به محافظت از سطح چشم کمک میکند.
حالا با مسدود شدن این مجرای اشکی، اشکها راهی برای تخلیه شدن ندارند. در همان سطح چشم باقی مانده یا همانند اشک از چشمان نوزاد سرازیر میشوند. گاهی انسداد مجرا میتواند با خارش و سوزش هم همراه باشد.
بیشتر بخوانید: انواع ماساژ نوزاد و فواید آن
مسدود شدن مجرای اشک نوزاد چه علائمی دارد؟
مسدود شدن مجرای اشک باعث انباشته شدن اشک در سطح چشم میشود و روی گونه نوزاد جاری میگردد؛ چیزی شبیه به گریه نوزاد. این نشانه معمولا در روزهای اول تولد قابل تشخیص نیست و پس از یک یا دو هفته خود را بهطور کامل بروز میدهد. این یکی از علائم اصلی مسدود شدن مجرای اشک نوزاد است.
دومین نشانه ممکن است چسبناک شدن یا ظهور پوستههای زرد رنگ اطراف چشم پس از خواب باشد. این درحالی است که کره چشم کاملاً سالم و سفید به نظر میرسد. البته گاهی ممکن است با قرمزی چشم هم همراه باشد که زود از بین میرود. پس نمیتوان فقط قرمزی چشم را از نشانههای انسداد مجرای اشکی دانست. بعضی مواقع قرمزی چشم بهخاطر التهاب بروز میدهد که پس از مدتی بهخودیخود خوب میشود.
دلایل مسدود شدن مجرای اشکی نوزاد چیست؟
معمولاً این مشکل عوامل خارجی نداشته و به صورت مادرزادی و از اولین روز تولد اتفاق میافتد. در واقع، مجرای اشکی نوزاد به خوبی رشد نکرده و مسدود باقی میماند. البته عمده دلیل آن پوشیده شدن سطح خارجی مجرای اشکی با سلولهای مرده است.
مدت زمان مسدود ماندن این مجرا اغلب تا چند روز پس از تولد است. هرچند که ممکن است تا ماهها هم طول بکشد؛ اما معمولاً تا یک سالگی نوزاد این مشکل بهطور طبیعی برطرف میشود. اکثر پزشکان هم توصیه میکنند که والدین برای درمان پزشکی و جدی این مشکل تا یکسالگی صبر کنند. در این مدت میتوان به کمک ماساژ چشم نوزاد یا قطرههای دارویی مخصوص به رفع زودتر آن کمک کرد.
ماساژ مجرای اشک نوزاد چیست؟
حالا وقت آن است که درباره ماساژ مجرای اشکی نوزاد و دلیل و نحوه اجرای آن روی نوزاد را بیشتر بدانیم. با این سوال شروع میکنیم که ماساژ چشم نوزاد و مجرای اشکی آن چیست؟
ماساژ مجرای اشک نوزاد بهعنوان ماساژ کریگلر شناخته میشود. همانطور که از نامش پیداست، این ماساژ با هدف غلبه بر نقطه انسدادی مجرای اشکی نوزاد انجام میشود. با انجام دادن این ماساژ سوزش چشم نوزادان کاهش پیدا کرده و به دید بهتر او کمک میکند.
چرا نوزاد شما به ماساژ مجرای اشک نیاز دارد؟
ماساژ مجرای اشکی نوزاد یک راه عالی برای درمان مشکل در مجاری اشکی نوزاد است. همانطور که گفتیم، مجرای اشک نوزاد کوچک شما به عنوان لولهای شناخته می شود که اشک را از چشمان آنها به داخل بینی انتقال میدهد. این لوله ظریف معمولاً از پایینترین نقطه خود یعنی جایی که اشک به داخل بینی تخلیه میشود، مسدود میشود. بنابراین، ماساژ چشم نوزاد برای کودک شما معجزه کرده و انسداد مجاری اشکی نوزادتان را از بین میبرد.
لازم است بدانید که انسداد مجرای اشک معمولاً منجر به چسبندگی چشم میشود؛ اتفاقی که در میان نوزادان بسیار رایج است. این عارضه اغلب بعد از گذشت 12 ماهگی نوزاد و با بزرگتر شدنش بهطور طبیعی و خود به خود برطرف میشود؛ اما اگر میخواهید زودتر این مشکل را رفع کنید، ماساژ مجرای اشک نوزاد بهترین راهحل است.
نحوه ماساژ چشم نوزاد برای باز شدن مجرای اشکی چگونه است؟
حالا که با ماساژ مجرای اشک نوزاد آشنا شدید، نوبت آن است که نحوه انجام این نوع ماساژ را یاد بگیرید. در زیر نحوه ماساژ چشم نوزاد برای باز شدن مجرای اشکی را توضیح دادهایم:
- قبل از انجام این ماساژ بر روی نوزاد دوست داشتنی خود، ابتدا دستانتان را خوب بشویید و ضدعفونی کنید. بهتر است ماساژ را در مواقع خواب یا شیردهی نوزاد انجام دهید.
- نوک انگشت اشاره خود را گوشه چشم نوزاد و نزدیک بینی قرار دهید. توجه داشته باشید که ظرافت کافی را در این کار به خرج دهید تا آسیبی به نوزاد نرسد.
- با حرکات دایرهای فشارهای ملایمی به این بخش وارد کنید. شدت این فشار نباید منجر به احساس درد کودک شود.
- حالا به مرحله نوازش میرسیم. انگشتتان را با همان میزان فشار از کناره بینی حرکت داده و به سمت نوک بینی بروید. این مرحله را حداکثر 10 بار تکرار کنید.
شما میتوانید ماساژ چشم نوزاد را سه بار در روز (صبح، ظهر، شب) انجام دهید و پس از مدتی نتیجه آن را مشاهده کنید.
بیشتر بخوانید: تکنیکی جدید برای درمان کولیک در نوزادان؛ ماساژ!
آیا باید نگران چشمهای چسبناک پس از یک سالگی نوزاد شد؟
انسداد مجاری اشک نوزاد یک مشکل جزئی است که به سادگی قابل حل بوده و جای هیچ نگرانی ندارد. با انجام ماساژ تا حد زیادی احتمال حل این مشکل وجود دارد؛ اما اگر با وجود انجام ماساژ همچنان این مشکل تا پایان یک سالگی نوزاد ادامه داشت، بهتر است احتیاط کرده و به یک متخصص مجاری اشک یا چشمپزشک مراجعه کنید. گاهی انسداد مجرای اشک پس از یکسالگی موجب عفونت یا سوزش چشمی میشود. با مداخله پزشک و روشهای درمانی دیگر این مشکل به سرعت حل شده و چشم نوزاد شما به حالت طبیعی خود باز میگردد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر نوزاد شما با مشکل انسداد مجاری اشک مواجه است، در شرایط زیر بهتر است که هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر چشم نوزاد ملتهب یا قرمز شده است.
- زمانیکه نوزاد بهطور مرتب چشمان خود را میمالد یا بهنظر ناراحت میرسد.
- اگر به نظر میرسد که نوزادتان نمیخواهد چشمانش را باز کند؛ یا نور به چشم نوزادتان آسیب میزند.
- اگر نگرانی بابت ظاهر چشم یا پلک نوزادتان دارید.
در غیر این صورت با روشهای درمانی دیگر به بهبود سریع این مشکل کمک کنید.
سخن پایانی
ما در این مطلب سعی کردیم تا همه آنچیزی که باید راجع به انسداد مجرای اشک نوزاد بدانید را، به شما توضیح دهیم. این مشکل در نوزادان رایج است و جای نگرانی نیست. شما با راههای مختلفی میتوانید فورا این مشکل را برطرف کنید. یکی از بهترین راهها “ماساژ مجرای اشک نوزاد” است. در این مطلب نحوه ماساژ چشم نوزاد برای باز شدن مجرای اشکی توضیح داده شد. پس مراحل آن را بهطور کامل و روزانه دو الی سه بار انجام دهید. این ماساژ کمک بسزایی به برطرفسازی این مشکل جزئی میکند. توجه داشته باشید که در شرایط خاصی هم که در بالا ذکر شد، به پزشک مراجعه کنید تا درمان کامل صورت بگیرد. حالا شما تجربیاتتان را با ما در میان بگذارید. آیا نوزاد شما با این مشکل مواجه بوده است؟ چگونه آن را درمان کردید؟ تجربیات و نظرات خود را در بخش نظرات برایمان بنویسید.